Ειδική Γλωσσική Διαταραχή Αίτια Συμπτώματα και Αντιμετώπιση

Η γλωσσική ικανότητα των παιδιών τυπικής ανάπτυξης εμφανίζεται περίπου κατά την συμπλήρωση του πρώτου έτους της ηλικίας τους, με την παραγωγή των πρώτων λέξεων. Περίπου στους 18 μήνες αυξάνεται σημαντικά το λεξιλόγιο τους στην ηλικία των 2 ετών αρχίζουν

να συνδυάζουν λέξεις και να παράγουν φράσεις με περισσότερες από μία λέξεις. Συνήθως, λοιπόν στα περισσότερα παιδιά η προφορική γλώσσα αναπτύσσεται γρήγορα και αβίαστα, μέσα από την έκθεση τους σε γλωσσικά ερεθίσματα από το οικείο περιβάλλον τους. (Clark, 2000). Ωστόσο, για ένα ποσοστό παιδιών, η ομιλία δεν ξεκινά την προκαθορισμένη στιγμή και η κατάκτηση της γλώσσας αποδεικνύεται μια δύσκολη διαδικασία.

Ειδική Γλωσσική Διαταραχή 

Η Ειδική Γλωσσική Διαταραχή (ΕΔΓ) ή SLI («Specific Language Impairement») είναι η διαταραχή που επηρεάζει την ανάπτυξη του προφορικού λόγου στα παιδιά, εντοπίζεται από τα πρώτα στάδια κατάκτησης της γλώσσας με τη μορφή καθυστέρησης ή και απόκλισης στα στάδια ανάπτυξης. Για να διαγνωστεί η ΕΓΔ θα πρέπει να αποκλειστούν άλλες διαταραχές όπως τα προβλήματα ακοής, η νοητική υστέρηση, οι κινητικές διαταραχές, οι νευρολογικές βλάβες και ο αυτισμός.  Η ΕΓΔ παρουσιάζεται με ελλείμματα σε μερικούς ή σε όλους τους τομείς της γλώσσας και διακρίνεται σε εκφραστική, κατά την οποία επηρεάζεται η εκφραστική ικανότητα και σε αντιληπτική κατά την οποία επηρεάζεται η ικανότητα αντίληψης. Υπάρχει περίπτωση ένα παιδί να παρουσιάζει ελλείμματα τόσο στην παραγωγή/έκφραση, όσο και στην κατανόηση.
 
Ειδική  Γλωσσική Διαταραχή Αίτια

Τα αίτια που οδηγούν στην εκδήλωση της διαταραχής δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως. Ωστόσο, διάφορες μελέτες υποδεικνύουν ότι υπάρχει μια εγκεφαλική ασυμμετρία στα παιδιά με ΕΓΔ (Dick, Richardson & Saccuman, 2008). Η μαγνητική τομογραφία βοηθά στον εντοπισμό ανωμαλιών στο αριστερό ημισφαίριο που πιθανόν να δυσχεραίνουν την γλωσσική ανάπτυξη. Επίσης, τα αγόρια έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν ΕΓΔ, γεγονός που μπορεί να οφείλεται στη τεστοστερόνη που καθυστερεί την ανάπτυξη του αριστερού ημισφαιρίου στον εγκέφαλο κατά την εγκυμοσύνη. Τελευταίες έρευνες υποστηρίζουν ότι και υπάρχει γονιδιακή εμπλοκή. Τέλος, σύμφωνα με μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε μια οικογένεια που ζούσε στο Λονδίνο της Αγγλιάς, φαίνεται ότι η διαταραχή οφείλεται σε ένα γονίδιο, το FOXP2, το οποίο επηρεάζει την ανάπτυξη του εγκεφαλικού συστήματος που είναι υπεύθυνο για τη γλώσσα και το λόγο. (Bishop,2006). 
 
Ειδική Γλωσσική Διαταραχή Συμπτώματα

Οι δυσκολίες σχετίζονται τόσο με την κατανόηση, όσο και με την έκφραση του λόγου. Η διαταραχή εκδηλώνεται με ελλείμματα σε όλους τους τομείς της γλώσσας όπως είναι η φωνολογία, η μορφοσύνταξη, η σημασιολογία και η πραγματολογία.

Φωνολογία:
 
Το παιδί δεν κατακτά ορισμένα φωνήματα, παρουσιάζοντας λανθασμένη αρθρωτική τοποθέτηση κατά την εκφορά τους ή πραγματοποιεί αντικαταστάσεις, παραλείψεις κ.α. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, η ομιλία του παιδιού να είναι δυσκατάληπτη.
 
Μορφολογία και Σύνταξη:
 
Το παιδί χρησιμοποιεί απλές προτάσεις με τη μορφή    Υ-Ρ-Α και παραλείπει άρθρα, προθέσεις, προσδιορισμούς ή συνδέσμους. Επιπλέον, εμφανίζει δυσκολία στην χρήση και στην κατανόηση χρόνων όπως και καταλήξεων για την παραγωγή ουσιαστικών και ρημάτων.
 
Σημασιολογία:
 
Το λεξιλόγιο του παιδιού με ΕΓΔ είναι περιορισμένο σε σχέση με το ηλικιακό του επίπεδο. Το παιδί παρουσιάζει δυσκολία στην ανάκληση των λέξεων, καθώς και στην κατανόηση αφηρημένων εννοιών, μεταφορών και παρομοιώσεων και παρουσιάζει μειωμένη ικανότητα για συμβολική και αφαιρετική σκέψη.
 
Πραγματολογία:
 
Τα παιδιά με ΕΓΔ δυσκολεύονται να διατηρήσουν το θέμα μιας συζήτησης ή να μεταβούν ομαλά σε ένα καινούργιο θέμα. Επίσης, δυσκολεύονται να συσχετίσουν πληροφορίες μιας ιστορίας με ένα θέμα, να τις αναλύσουν και να αντιληφθούν την πλοκή της ιστορίας (Marton & Schwartz, 2003). Ακόμα, αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην κατανόηση του χιούμορ και αυτό συνεπάγεται το να αδυνατούν να επεξεργαστούν μηνύματα σε ένα μη κυριολεκτικό πλαίσιο.
 
Προφίλ παιδιού με Ειδική Γλωσσική Διαταραχή

Συχνά, τα παιδιά με ΕΓΔ έχουν χαμηλές επιδόσεις σε δραστηριότητες ακουστικής ή οπτικής μνήμης άρα και στη συγκράτηση καινούργιων πληροφοριών, ενώ παρουσιάζουν ελλείμματα στην οπτική αντίληψη και στην ταχύτητα επεξεργασίας πληροφοριών. Πολλές φορές τα παιδιά εξαιτίας της δυσκολίας τους αποσύρονται από τη συζήτηση, αισθάνονται μειονεξία, και έτσι οδηγούνται στην απομόνωση. Πλήθος ερευνών εντοπίζει τις φτωχές κοινωνικές δεξιότητες παιδιών με ΕΓΔ.
 
Ειδική Γλωσσική Διαταραχή και Αντιμετώπιση
 
Η έγκαιρη διάγνωση και η δημιουργία ενός εξατομικευμένου θεραπευτικού πλάνου από το λογοθεραπευτή που θα στοχεύει στις ειδικές δυσκολίες που παρουσιάζει το κάθε παιδί με ΕΓΔ, είναι απαραίτητη. Σύμφωνα με έρευνες, η συχνότητα παρέμβασης πρέπει να είναι 2 φορές την εβδομάδα για να θεωρηθεί αποτελεσματική.   Ορισμένες φορές, κρίνεται αναγκαία η παρέμβαση από μια διεπιστημονική ομάδα, ενώ απαραίτητη προϋπόθεση είναι η υποστήριξη του παιδιού από το οικείο περιβάλλον του.
 
Βιβλιογραφία

1. 1.Rhea Paul, PhD, CCC-SLP (2001) Language Disorders from Infancy through Adolescence. Second Edition. Mosby, pp.154-158 
2. 2.Laurence D. Leonard (2001) Children with Specific Language Impairment. England pp. 89-90, 117- 219, 237-242
3. 3.Gillberg, ESSENCE, Πολυπαραγοντικό μοντέλο, Ανακτήθηκε, 12 Σεπτεμβρίου, 2016, από: gillbergcenter.gu.se 
4. American Psychiatric Assosiation (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed.) Arlington, VA: American Psychiatric Publising 
5. Asikainen, M. (2005) Diagnosing Specific Language Impairment (Δημοσιευμένη Ακαδημαϊκή Διατριβή). University of Tampere, Finland. 
6. Bishop, D., & Norbury, F. (2008). Speech and language impairment. In Anita Thapar; Sir Michael Rutter; Bishop, Dorothy; Daniel Pine; Scott, Steven M.; Jim Stevenson; Taylor, Eric; Eds. Rutter's Child and Adolencent Pshyciatry. Oxford: Wiley- Blackwell. pp. 782 – 801.

Share

Θεσσαλονίκη

Ελάτε να γνωριστούμε

• ΠΟΛΥΕΤΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ
• ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ
• ΕΧΕΜΥΘΕΙΑ
• ΥΨΗΛΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
• ANETO ΚΑΙ ΦΙΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
• ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ
• ΠΡΟΣΙΤΕΣ ΤΙΜΕΣ

Η δική σας ανάγκη γίνεται δική μας προτεραιότητα!

Υπεύθυνη Κέντρου

Πανταζή Γεωργία
Λογοθεραπεύτρια S.I Msc

Μέλος του Συλλόγου Επιστημόνων Λογοπαθολόγων & Λογοθεραπευτών Ελλάδος (ΣΕΛΛΕ)